30 października 2025

Jak działa ulga „wakacje składkowe ZUS” w 2025 roku?

Wakacje składkowe ZUS w 2025 roku to rozwiązanie, które umożliwia mikroprzedsiębiorcom oraz samozatrudnionym zwolnienie z obowiązku opłacania składek społecznych za jeden wybrany miesiąc w roku kalendarzowym. W praktyce oznacza to, że przez ten czas nie trzeba płacić składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe, a także – jeśli się opłaca – dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego oraz składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy. Całość pokrywa budżet państwa, a przedsiębiorca nie traci ciągłości ubezpieczenia. To realna oszczędność, która według aktualnych stawek (2025) może sięgnąć nawet 1773,96 zł przy pełnym ZUS-ie za miesiąc.

Według danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, tylko do połowy października 2025 roku wpłynęło ponad 2,25 mln wniosków, z czego 95,5% rozpatrzono pozytywnie. Łączna kwota zwolnień przekroczyła już 3,1 mld zł. Świadczy to o ogromnym zainteresowaniu tym rozwiązaniem wśród mikroprzedsiębiorców.

„Środki na wakacje składkowe pochodzą z budżetu państwa i stanowią pomoc publiczną, dlatego mamy obowiązek potwierdzić, że została przyznana zasadnie.” — Alina Głębicka-Rękawek, wicedyrektor ds. konta płatnika w centrali ZUS | 2025

Kto skorzysta z wakacji składkowych ZUS w 2025 roku?

Ulga adresowana jest wyłącznie do mikroprzedsiębiorców, czyli osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą (JDG) oraz wspólników spółek cywilnych wpisanych do CEIDG. Kluczowe kryteria kwalifikacji to:

• maksymalnie 10 osób zgłoszonych do ubezpieczeń społecznych (wliczając przedsiębiorcę),
• przychód z działalności gospodarczej w jednym z dwóch ostatnich lat nieprzekraczający równowartości 2 milionów euro (limit dla 2025 roku to ok. 8,7 mln zł, kurs NBP z 29.12.2023: 4,3480 zł),
• brak prowadzenia działalności na rzecz byłego pracodawcy w bieżącym i poprzednim roku,
• niekorzystanie z ulgi na start oraz nieprzekroczenie limitu pomocy de minimis (300 tys. euro w ciągu 3 lat).

Jak podkreślają eksperci z Firmy dla Każdego, istotne jest, aby liczba ubezpieczonych nie przekroczyła 10 w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku, a nie tylko na dzień jego składania. Do ubezpieczonych zalicza się także zleceniobiorców oraz osoby współpracujące. Osoby na urlopach wychowawczych lub bezpłatnych oraz pobierające zasiłek macierzyński nie są wliczane do limitu.

Jakie składki obejmują wakacje składkowe, a które trzeba zapłacić?

Wakacje składkowe ZUS dotyczą wyłącznie składek na ubezpieczenia społeczne przedsiębiorcy, czyli emerytalnych, rentowych, wypadkowych oraz dobrowolnego chorobowego, a także Funduszu Pracy i Funduszu Solidarnościowego. Składka zdrowotna pozostaje obowiązkowa – nawet w miesiącu zwolnienia trzeba ją opłacić w pełni, w terminie do 20. dnia następnego miesiąca.

W praktyce oznacza to, że przedsiębiorca korzystający z wakacji składkowych zaoszczędzi pełną kwotę składek społecznych, które za dany miesiąc sfinansuje budżet państwa. Nie dotyczy to składek za pracowników lub zleceniobiorców – za nich dalej trzeba płacić, bez względu na własne zwolnienie. Ulga nie wpływa na prawo do zasiłku chorobowego ani nie zmniejsza przyszłej emerytury, bo składki za ten miesiąc również będą wykazane jako opłacone (choć przez państwo).

Kiedy i jak złożyć wniosek o wakacje składkowe ZUS?

Wniosek o zwolnienie ze składek składa się wyłącznie elektronicznie na profilu płatnika w systemie e-ZUS/PUE ZUS (formularz RWS). Termin jest nieprzesuwalny – wniosek trzeba złożyć w miesiącu poprzedzającym wybrany miesiąc zwolnienia (np. w listopadzie 2025 na grudzień 2025). Wnioski złożone poza terminem nie będą rozpatrzone.

Cała procedura jest cyfrowa, a wniosek podpisuje się profilem zaufanym lub podpisem kwalifikowanym. Po złożeniu wniosku, ZUS rozpatruje go automatycznie, a informacja o przyznaniu lub odmowie ulgi trafia na konto w PUE. Ewentualna korespondencja uzupełniająca (np. zaświadczenia o pomocy de minimis) również odbywa się przez system elektroniczny.

Jakie dokumenty trzeba złożyć po przyznaniu ulgi?

Za miesiąc korzystania z wakacji składkowych przedsiębiorca ma obowiązek złożenia dokumentów rozliczeniowych do 20. dnia kolejnego miesiąca. W praktyce są to:

• ZUS RCA z odpowiednim kodem zwolnienia (05 14, 05 74 lub 05 94),
• ZUS RCA z aktualnym kodem działalności (ze składką zdrowotną),
• ZUS RCA za pracowników/zleceniobiorców (jeśli dotyczy),
• ZUS DRA – podsumowanie wszystkich raportów.

Dzięki automatyzacji, wiele systemów księgowych (np. wFirma) ułatwia przygotowanie deklaracji DRA z wykazaniem wakacji składkowych. Eksperci z Firmy dla Każdego podpowiadają, że należy sprawdzić, czy system prawidłowo generuje kody zwolnienia w deklaracji. W przypadku błędów lub opóźnień, zawsze można złożyć korektę deklaracji.

Jakie korzyści i pułapki mają wakacje składkowe dla mikroprzedsiębiorców?

Najważniejszym atutem ulgi jest realna oszczędność – w 2025 roku dla pełnego ZUS-u daje to nawet 1773,96 zł miesięcznie. Ze zwolnienia można skorzystać raz w roku, a wybór miesiąca jest dowolny. Dla wielu przedsiębiorców z branż sezonowych (np. turystyka, gastronomia) to szansa na oddech finansowy w najtrudniejszym okresie.

Ulga nie przerywa ubezpieczenia społecznego – miesiąc objęty zwolnieniem liczy się do stażu i podstawy emerytury, a prawo do zasiłku chorobowego nie przepada. Przedsiębiorca może normalnie prowadzić działalność, wystawiać faktury i zarabiać w „wolnym” miesiącu. Zwolnienie nie wpływa na formę opodatkowania – korzystać mogą zarówno osoby na ryczałcie, liniówce, jak i skali podatkowej.

Jednocześnie należy pamiętać o kilku pułapkach: ulga dotyczy tylko najniższej podstawy składek – jeśli przedsiębiorca opłaca wyższe składki (np. dobrowolnie), nie uzyska zwolnienia powyżej tej podstawy. Dla osób rozliczających się na zasadach ogólnych lub liniowo, zwolnienie ze składek ZUS zwiększy podstawę opodatkowania, co oznacza wyższy podatek dochodowy. Składkę zdrowotną trzeba zapłacić w każdym przypadku.

Jakie są najczęstsze błędy i powody odmowy wakacji składkowych?

Według danych ZUS, do kwietnia 2025 roku złożono ponad 1,9 miliona wniosków o wakacje składkowe, z czego 16 408 zostało rozpatrzonych odmownie. Główne powody odmowy to:

• przekroczenie limitu 10 ubezpieczonych w miesiącu poprzedzającym wniosek,
• przekroczenie limitu przychodów (2 mln euro w przeliczeniu na złote),
• prowadzenie działalności na rzecz byłego pracodawcy,
• nieprawidłowe lub niepełne dane we wniosku,
• przekroczenie limitu pomocy de minimis.

Zdarzają się także przypadki, gdy przedsiębiorca zbyt wcześnie przeszedł z preferencyjnego ZUS na Mały ZUS Plus lub odwrotnie – co prowadzi do weryfikacji prawa do ulgi nawet za kilka lat wstecz (więcej o praktyce takich kontroli pisze Izabela Leśniewska z Kancelarii Doradztwa Podatkowego Alo-2).

Jak ZUS kontroluje prawidłowość korzystania z wakacji składkowych?

Po lawinowym wzroście liczby wniosków ZUS zaostrzył kontrole. Proces weryfikacji obejmuje nie tylko bieżącą analizę dokumentów, ale także weryfikację stanu zatrudnienia i limitów przychodu za poprzednie lata. Od lipca 2025 roku, dzięki integracji z Krajową Administracją Skarbową, możliwe jest szybkie sprawdzenie, czy przedsiębiorca rzeczywiście mieści się w limitach.

„Weryfikacja skupia się na limitach przychodów, które w ostatnich dwóch latach nie mogą przekroczyć równowartości 2 mln euro. Kontrolowane będą również inne warunki przyznania ulgi, w tym rodzaj ubezpieczeń, którym podlega przedsiębiorca.” – Business Insider

W razie wykrycia nieprawidłowości ulga może być cofnięta, a przedsiębiorca zobowiązany do zapłaty zaległych składek z odsetkami. Warto więc dokładnie zapoznać się z warunkami i – w razie wątpliwości – skonsultować się ze specjalistami z Firmy dla Każdego lub śledzić aktualizacje na firmadlakazdego.pl.

Jak wygląda procedura odwoławcza w przypadku odmowy wakacji składkowych?

Jeśli ZUS odmówi przyznania wakacji składkowych, decyzja pojawia się na koncie PUE. Od dnia doręczenia decyzji przedsiębiorca ma 30 dni na złożenie odwołania, które składa się za pośrednictwem ZUS do sądu rejonowego – wydziału pracy i ubezpieczeń społecznych. W odwołaniu trzeba jasno wskazać przyczyny (np. błędna interpretacja przepisów, niezgodne z rzeczywistością ustalenia ZUS) oraz można dołączyć dodatkowe dokumenty. ZUS ma prawo zmienić decyzję jeszcze przed przekazaniem sprawy do sądu, jeśli uzna argumenty za zasadne.

W przypadku pozytywnego rozstrzygnięcia, należy złożyć korektę deklaracji za miesiąc objęty ulgą. Jeśli sąd podtrzyma odmowę, trzeba przesłać rozliczenie na zasadach ogólnych i uregulować wszystkie należności za dany miesiąc.

Jak wakacje składkowe ZUS wpływają na inne ulgi i świadczenia?

Ulga nie wyklucza prawa do zasiłku chorobowego, macierzyńskiego ani emerytury. Miesiąc zwolniony liczy się do stażu ubezpieczeniowego, bo składki są traktowane jako opłacone z budżetu państwa. Nie można jednak łączyć wakacji składkowych z ulgą na start, a korzystanie z Małego ZUS Plus lub preferencyjnych składek wymaga spełnienia dodatkowych warunków (np. poprawnego zgłoszenia do ulgi).

Eksperci z Firmy dla Każdego zwracają uwagę, że decyzja o skorzystaniu z wakacji składkowych powinna być przemyślana – szczególnie jeśli przedsiębiorca celowo opłaca wyższe składki społeczne, by zapewnić sobie wyższą przyszłą emeryturę. W takim przypadku ulga dotyczy tylko najniższej obowiązującej podstawy, a pozostałe składki trzeba opłacić samodzielnie.

Jakie są praktyczne przykłady i najczęstsze pytania przedsiębiorców?

Czy zatrudniając pracowników można skorzystać z wakacji składkowych?

Tak, zatrudnianie pracowników nie wyklucza prawa do ulgi, pod warunkiem że łączna liczba zgłoszonych do ubezpieczeń społecznych nie przekracza 10 osób w miesiącu poprzedzającym wniosek. Składki za pracowników i zleceniobiorców trzeba jednak nadal opłacać.

Czy osoby na etacie lub z innym tytułem ubezpieczenia mogą skorzystać z ulgi?

Nie, osoby prowadzące działalność i jednocześnie zatrudnione na umowę o pracę nie mogą korzystać z wakacji składkowych ZUS.

Czy można wybrać dowolny miesiąc?

Tak, przedsiębiorca sam decyduje, za który miesiąc w danym roku chce skorzystać z ulgi – ważne, by złożyć wniosek w miesiącu poprzedzającym.

Czy można wycofać wniosek?

Tak, wniosek można wycofać do momentu rozpatrzenia przez ZUS.

Czy komornik sądowy może skorzystać z ulgi?

Tak, po spełnieniu wszystkich warunków obowiązujących mikroprzedsiębiorców.

Ile maksymalnie można zyskać?

W 2025 roku maksymalna miesięczna oszczędność dla pełnego ZUS-u to 1773,96 zł, ale kwota zależy od podstawy składek przedsiębiorcy.

Czy wakacje składkowe to dobry wybór dla freelancerów i testujących biznes?

W doświadczeniu Firmy dla Każdego, korzystanie z wakacji składkowych ZUS to rozwiązanie, które szczególnie doceniają freelancerzy, osoby testujące biznes oraz przedsiębiorcy działający sezonowo. Jednak dla tych, którzy chcą uniknąć całkowicie opłacania składek ZUS i cenią sobie minimum biurokracji, alternatywą pozostaje współpraca z inkubatorem przedsiębiorczości takim jak firmadlakazdego.pl – tu działalność prowadzona jest bez rejestracji JDG i bez ryzyka wysokiego ZUS-u na start. W tej konstrukcji prawnej składki społeczne nie są obowiązkowe od pierwszego dnia, a obsługa księgowa i podatkowa leży po stronie fundacji, co jest szczególnie atrakcyjne dla początkujących i cudzoziemców.

Jak pokazuje praktyka Firmy dla Każdego, wielu przedsiębiorców korzysta zarówno z ulgi wakacje składkowe ZUS w ramach JDG, jak i z bezskładkowego modelu inkubatora – w zależności od etapu rozwoju firmy i potrzeb finansowych. Warto rozważyć oba rozwiązania, szczególnie jeśli startujesz w biznesie lub chcesz ograniczyć koszty w najtrudniejszych miesiącach.

Czy i kiedy opłacają się wakacje składkowe ZUS?

Wakacje składkowe ZUS w 2025 roku to realna szansa na odciążenie budżetu mikroprzedsiębiorcy, zwłaszcza w miesiącach niskiego przychodu lub sezonowego przestoju. Ulga pozwala zachować ciągłość ubezpieczenia i nie wpływa negatywnie na przyszłe świadczenia, o ile spełni się wszystkie warunki i poprawnie złoży wniosek. Warto dokładnie przeanalizować swoją sytuację, uwzględnić limity przychodów, liczbę ubezpieczonych i inne korzystane ulgi, a w przypadku wątpliwości skorzystać z wiedzy praktyków z Firmy dla Każdego lub zajrzeć na firmadlakazdego.pl.

W razie odmowy zawsze można się odwołać, a wszelkie formalności załatwia się online, co znacząco upraszcza procedurę. Wakacje składkowe nie są obowiązkowe i to Ty decydujesz, czy i kiedy z nich skorzystasz. To narzędzie, które dobrze wykorzystane, może stanowić cenną część strategii finansowej mikrofirmy.