17 października 2025

Jak działa darowizna od rodziców w 2025 roku?

Darowizna od rodziców to jeden z najczęściej wybieranych sposobów przekazania pieniędzy lub majątku najbliższym. Rodzice mogą przekazać dziecku środki na mieszkanie, samochód czy nawet udziały w spółce – wszystko bez konieczności zapłaty podatku, o ile dopełnisz ściśle określonych formalności. W 2025 roku szczególnie warto zwrócić uwagę na aktualne limity, zasady dokumentowania i zgłaszania darowizn oraz nowe interpretacje organów skarbowych. Praktyka ekspertów z Firmy dla Każdego pokazuje, że nawet drobne zaniedbania mogą skutkować niepotrzebnym podatkiem, dlatego warto znać szczegóły, zanim przekażesz lub otrzymasz większą sumę.

Jakie formy może przyjąć darowizna od rodziców?

Darowizna od rodziców nie zawsze wygląda tak samo – to, jaką formę przyjmie, zależy od tego, co jest przedmiotem przekazania. Najczęściej spotykane są darowizny pieniężne (przelew bankowy lub przekaz pocztowy), ale równie dobrze rodzic może przekazać dziecku nieruchomość, samochód, udziały w spółce czy prawa majątkowe. W przypadku darowizny pieniężnej kluczowe znaczenie ma udokumentowanie przelewu – musi być on przekazany bezpośrednio na rachunek obdarowanego. Przy przekazaniu nieruchomości lub udziałów konieczny jest akt notarialny, który od razu załatwia obowiązki wobec urzędu skarbowego. Eksperci z Firmy dla Każdego doradzają, by nawet w przypadku mniejszych darowizn mieć dowód przekazania – dla własnego bezpieczeństwa w razie ewentualnych pytań skarbówki.

Darowizna od rodziców w gotówce – kiedy tracisz zwolnienie?

W ostatnich latach fiskus przyjął bardzo rygorystyczne stanowisko w sprawie darowizny od rodziców w gotówce. Przepisy wymagają, by pieniądze były przekazane przelewem bankowym lub przekazem pocztowym bezpośrednio na konto obdarowanego. Jeśli rodzic wręczy kwotę „do ręki”, a dziecko później wpłaci ją na swoje konto – takie udokumentowanie nie wystarczy do pełnego zwolnienia z podatku od spadków i darowizn. Potwierdzają to liczne interpretacje Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 2024 i 2025 roku, które jednoznacznie wskazują, że „wpłata własna” nie jest dowodem otrzymania darowizny w rozumieniu ustawy.

Darowizna na wspólne konto małżonków – jak to udokumentować?

Jeśli rodzic przelewa darowiznę na wspólne konto dziecka i jego małżonka, możliwe jest skorzystanie ze zwolnienia podatkowego SD-Z2 – pod warunkiem, że w dokumentacji można jasno wskazać, kto jest faktycznym odbiorcą środków. W praktyce każdy z obdarowanych powinien zgłosić osobno swoją część darowizny, a kwoty otrzymane od każdego z rodziców są sumowane oddzielnie przy rozliczeniu limitu zwolnienia.

Jakie limity i zwolnienia obowiązują w 2025 roku?

W 2025 roku kwota wolna od podatku od darowizny od rodziców wynosi 36 120 zł od jednej osoby w ciągu 5 lat. Oznacza to, że od każdego z rodziców możesz otrzymać do 36 120 zł bez potrzeby zgłaszania tego do urzędu skarbowego. Jeśli przekroczysz ten limit – masz 6 miesięcy od dnia przekroczenia, by złożyć formularz SD-Z2 i uzyskać pełne zwolnienie podatkowe, przysługujące tzw. zerowej grupie podatkowej (czyli najbliższej rodzinie). W praktyce, jeśli rodzice przeleją córce 100 000 zł na zakup mieszkania, a do tej pory nie otrzymała od nich żadnej darowizny, powinna zgłosić ten fakt do US w terminie 6 miesięcy, by uniknąć podatku.

Dla osób spoza zerowej grupy podatkowej obowiązują niższe limity: 27 090 zł dla II grupy (np. ciotka, wujek) i 18 060 zł dla III grupy (osoby niespokrewnione). Każda nadwyżka ponad te limity – jeżeli nie zostanie zgłoszona lub nie dotyczy najbliższej rodziny – podlega opodatkowaniu według stawek od 3% do nawet 20%. Próg 36 120 zł jest nowy od lipca 2023 roku i będzie obowiązywać co najmniej do końca 2025 roku.

Kiedy i jak zgłosić darowiznę od rodziców?

Zgłoszenie darowizny to kluczowy warunek skorzystania ze zwolnienia podatkowego. Masz na to 6 miesięcy od dnia otrzymania darowizny przekraczającej limit 36 120 zł (sumując wszystkie kwoty od jednego darczyńcy z ostatnich 5 lat). Jeśli przekazanie nastąpiło w formie aktu notarialnego (np. przy darowiźnie mieszkania), formalności załatwia notariusz. W przypadku darowizny pieniężnej samodzielnie wypełniasz i składasz druk SD-Z2 – dostępny zarówno online (w e-Deklaracjach), jak i w wersji papierowej.

Do zgłoszenia dołącz dowód przekazania środków (potwierdzenie przelewu lub przekazu pocztowego). Jeśli dostajesz kilka darowizn w różnych latach, sumujesz ich wartość z ostatnich 5 lat od jednego darczyńcy i zgłaszasz przekroczenie limitu. W przypadku braku zgłoszenia – nawet z powodu niewiedzy – tracisz prawo do zwolnienia i podlegasz podatkowi od nadwyżki ponad 36 120 zł.

Jak wybrać właściwy urząd skarbowy?

Darowiznę pieniężną zgłaszasz w urzędzie skarbowym właściwym dla miejsca zamieszkania obdarowanego w dniu otrzymania darowizny. Jeśli otrzymujesz nieruchomość – zgłoszenia dokonujesz w urzędzie skarbowym odpowiednim dla położenia nieruchomości. Przy darowiznach z zagranicy, liczy się miejsce zamieszkania w Polsce obdarowanego.

Co jeśli przegapisz termin zgłoszenia SD-Z2?

Termin 6 miesięcy na zgłoszenie darowizny jest nieprzywracalny. Oznacza to, że nawet czynny żal nie pomoże i nie uratuje przed koniecznością zapłaty podatku oraz ewentualnych odsetek. W skrajnych przypadkach urząd skarbowy może nałożyć dodatkową sankcję – nawet do 20% wartości darowizny. Według interpretacji Ministerstwa Finansów (2025), niezgłoszone darowizny nie ulegają przedawnieniu, więc ryzyko „odkrycia” zaległości istnieje przez wiele lat.

Jak udokumentować darowiznę pieniężną?

Aby bezpiecznie skorzystać ze zwolnienia, musisz mieć dowód przekazania środków. Najlepszym rozwiązaniem jest przelew bankowy bezpośrednio z konta rodzica na konto dziecka. Jeśli rodzic przelewa pieniądze na konto dewelopera lub osoby trzeciej (np. przy zakupie mieszkania), nie będzie to spełniało warunków zwolnienia podatkowego – potwierdzają to interpretacje Dyrektora KIS z 2024 i 2025 roku.

W przypadku darowizny „z ręki do ręki” (gotówka), nawet jeśli dziecko wpłaci potem środki na swoje konto, nie zostanie to uznane za prawidłowe udokumentowanie. Dla urzędu skarbowego liczy się ślad przelewu. Jeśli przekazanie nastąpiło przekazem pocztowym, potwierdzenie z poczty również jest akceptowane.

Czy darowizna od rodziców może być odwołana?

Darowizna od rodziców jest co do zasady nieodwołalna, chyba że obdarowany dopuści się rażącej niewdzięczności wobec darczyńcy. W praktyce cofnięcie darowizny jest bardzo trudne i wymaga udowodnienia poważnych podstaw. Nawet jeśli darowizna zostanie odwołana, nie zmienia to faktu, że od pierwotnego przekazania powstał obowiązek podatkowy – zwrot majątku nie cofa skutków podatkowych.

Darowizna od rodziców mieszkających za granicą – na co uważać?

Jeśli rodzice mieszkają lub pracują za granicą, a Ty jesteś polskim rezydentem podatkowym, musisz zgłosić darowiznę w Polsce – nawet jeśli przelew pochodzi z zagranicznego konta. Przepisy podatkowe wymagają, by środki trafiły bezpośrednio na konto bankowe (lub walutowe) obdarowanego w Polsce. Najlepiej, jeśli rodzic wykona przelew zagraniczny na rachunek dziecka – taki dokument jest wystarczającym potwierdzeniem dla urzędu skarbowego. Brak zgłoszenia darowizny zagranicznej również grozi podatkiem na zasadach ogólnych.

Jakie są najczęstsze błędy przy darowiźnie od rodziców?

W codziennej praktyce najwięcej problemów wynika nie z kwoty darowizny, ale z nieznajomości formalnych wymogów. Najczęstsze błędy to:

• Przekroczenie limitu 36 120 zł i brak zgłoszenia w terminie – wtedy urząd skarbowy nalicza podatek od nadwyżki.
• Przekazanie darowizny w gotówce i samodzielna wpłata na konto przez obdarowanego – to nie daje prawa do zwolnienia.
• Przelew bezpośrednio na konto dewelopera lub osoby trzeciej – nie jest uznawany za prawidłowe przekazanie na konto obdarowanego.
• Brak dokumentacji potwierdzającej źródło pochodzenia środków – urząd może zakwestionować legalność przekazanych pieniędzy.
• Nieświadome sumowanie darowizn z kilku lat – limit 36 120 zł dotyczy sumy wszystkich darowizn od jednej osoby z 5 lat.

Eksperci z Firmy dla Każdego podkreślają, że najważniejsze jest rzetelne dokumentowanie przepływów i zachowanie wszelkiej korespondencji, potwierdzeń przelewów oraz umów. To podstawa do bezpiecznego rozliczenia i ochrony przed ewentualnymi sporami z fiskusem.

Co z podatkiem PIT i podatkiem VAT przy darowiźnie?

Darowizny od rodziców nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT). Wynika to wprost z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, który wyłącza z opodatkowania czynności objęte podatkiem od spadków i darowizn. Otrzymane w ten sposób środki czy majątek nie są przychodem podatkowym, nie wykazujesz ich w rocznej deklaracji PIT.

Wyjątkiem są sytuacje, w których otrzymany w darowiźnie majątek zostanie sprzedany przed upływem określonych ustawowo terminów. Przykładowo, jeśli sprzedasz samochód otrzymany w darowiźnie po upływie pół roku od nabycia, nie zapłacisz podatku PIT. Gdybyś sprzedał go wcześniej – podatek będzie należny.

W przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą i wprowadzających otrzymany w darowiźnie majątek do firmy, odpisy amortyzacyjne mogą stanowić koszt podatkowy tylko wtedy, gdy darczyńca wcześniej amortyzował ten przedmiot. W przeciwnym razie nie można zaliczyć odpisów do kosztów podatkowych. Szczegółowe zasady opisuje art. 23 ust. 1 pkt 45a lit a ustawy o PIT.

Jak rozliczyć darowiznę na zakup mieszkania lub samochodu?

W przypadku darowizny od rodziców na zakup mieszkania kluczowe jest, aby pieniądze trafiły najpierw na konto dziecka, a dopiero potem na rachunek dewelopera czy sprzedawcy. Przelew bezpośredni od rodzica do dewelopera nie uprawnia do zwolnienia podatkowego – potwierdzają to interpretacje KIS z 2024 roku. Jeśli rodzice chcą przekazać dziecku samochód, konieczna jest umowa darowizny w formie pisemnej, a jeśli wartość przekracza limit – zgłoszenie SD-Z2 do urzędu skarbowego. Dodatkowo auto należy przerejestrować w wydziale komunikacji w ciągu 30 dni.

W praktyce Biura Rachunkowego Firmy dla Każdego, klienci bardzo często pytają o sytuacje, gdy rodzice kupują mieszkanie na kredyt, a potem przekazują je dziecku w formie darowizny. W takiej sytuacji konieczny jest akt notarialny oraz zgłoszenie darowizny do urzędu skarbowego, aby uniknąć podatku i ewentualnych problemów przy przyszłej sprzedaży nieruchomości.

Czy darowizna od rodziców podlega podziałowi przy rozwodzie?

Zgodnie z kodeksem rodzinnym i opiekuńczym, darowizna stanowi majątek osobisty obdarowanego, niezależnie od tego, czy ma rozdzielność majątkową czy nie. Nie wchodzi do majątku wspólnego małżonków i nie podlega podziałowi przy rozwodzie. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy darczyńca wyraźnie zastrzegł w umowie, że darowizna ma wejść do majątku wspólnego – ale to rzadko spotykana praktyka.