30 lipca 2025

Pomoc de minimis 2025 – nowe limity, zasady i formy wsparcia

Pomoc de minimis stanowi jeden z najważniejszych instrumentów wsparcia dla przedsiębiorców w Polsce, pozostając jednocześnie pod ścisłą kontrolą przepisów unijnych. Rok 2025 przynosi szereg zmian oraz wyzwań w stosowaniu tej formy pomocy, które wymagają od przedsiębiorców nie tylko znajomości aktualnych regulacji, lecz również świadomego zarządzania limitem otrzymywanego wsparcia. W niniejszym opracowaniu dokonuję szczegółowej analizy zasad przyznawania, rozliczania i monitorowania pomocy de minimis w 2025 roku, odnosząc się do kluczowych aktów prawnych oraz praktycznych aspektów jej stosowania.

Pomoc de minimis to forma wsparcia publicznego, której udzielanie – ze względu na jej ograniczoną wartość – nie podlega obowiązkowi notyfikacji w Komisji Europejskiej. Z założenia ma ona nie zakłócać konkurencji ani nie wpływać istotnie na wymianę handlową w obrębie Unii Europejskiej. Dzięki temu mechanizmowi państwa członkowskie mogą wspierać działalność gospodarczą, realizując jednocześnie cele polityki gospodarczej i społecznej. Z pomocy tej korzystają przedsiębiorcy reprezentujący szerokie spektrum branż, przy czym nie każdy podmiot ma do niej dostęp.

Podstawy prawne na rok 2025

Od 1 stycznia 2024 r. obowiązuje Rozporządzenie Komisji (UE) 2023/2831 regulujące zasady stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu UE do pomocy de minimis. Nowe przepisy będą miały zastosowanie do 31 grudnia 2030 r. Odpowiadają one na konieczność dostosowania limitów i procedur do wyzwań gospodarczych oraz zmian w funkcjonowaniu rynku wewnętrznego UE.

Zakres i limity pomocy de minimis w 2025 roku

W 2025 roku maksymalna wartość pomocy de minimis, jaką pojedynczy przedsiębiorca może uzyskać ze wszystkich źródeł, wynosi 300 000 EUR brutto w okresie kolejnych trzech lat. Wyjątek stanowią firmy z sektora drogowego transportu towarów, dla których obowiązywał wcześniej niższy limit (100 000 EUR), jednak od 2024 roku podmioty te korzystają z podwyższonego progu 300 000 EUR, z zastrzeżeniem, że środki te nie mogą być przeznaczone na działalność wywozową.

Obliczanie limitu – trzy lata wstecz

Sposób ustalania dostępnego limitu pomocy wymaga od przedsiębiorcy zliczenia wszystkich otrzymanych środków de minimis w ciągu trzech lat liczonych wstecz od daty przyznania nowej pomocy. Oznacza to, że wnioskując o wsparcie w 2025 roku, należy uwzględnić pomoc uzyskaną od 2023 roku. Nie ma znaczenia forma czy cel wsparcia, jeśli była klasyfikowana jako pomoc de minimis.

• Data przyznania pomocy jest kluczowa – decyduje o okresie, który podlega ocenie.
• W przypadku przekroczenia limitu, nadwyżka podlega zwrotowi wraz z odsetkami.

Wyłączenia z pomocy de minimis

Istnieją branże i przypadki wyłączone ze wsparcia de minimis. Przepisy nie obejmują przedsiębiorstw prowadzących działalność w zakresie:

• produkcji podstawowej produktów rolnych;
• podstawowej produkcji rybołówstwa i akwakultury;
• działalności przetwórczej lub wprowadzania do obrotu produktów rolnych i rybnych, jeśli pomoc jest powiązana z ilością lub wartością tych produktów;
• działalności związanej bezpośrednio z eksportem do krajów trzecich lub innych państw członkowskich UE;
• działalności warunkowanej preferencyjnym użyciem krajowych towarów i usług.

Formy pomocy de minimis

Zakres wsparcia obejmuje szeroki wachlarz instrumentów finansowych i niefinansowych. Do najczęściej stosowanych w Polsce należą:

1. Dotacje na rozwój działalności, inwestycje lub szkolenia.
2. Kredyty i pożyczki na preferencyjnych warunkach.
3. Ulgi i zwolnienia podatkowe, w tym odroczenia, umorzenia lub rozłożenie na raty zobowiązań podatkowych.
4. Jednorazowa amortyzacja środków trwałych dla małych podatników oraz podmiotów rozpoczynających działalność.
5. Zwolnienia z opłacania składek ZUS w ramach tzw. wakacji składkowych.

Jednorazowa amortyzacja i jej wpływ na limit de minimis

Przedsiębiorcy mający status małego podatnika oraz podmioty rozpoczynające działalność mogą skorzystać z jednorazowej amortyzacji środków trwałych z grup 3–8 Klasyfikacji Środków Trwałych (z wyłączeniem samochodów osobowych) do kwoty 50 000 EUR w roku podatkowym. Wartość takiej amortyzacji wliczana jest do limitu pomocy de minimis. Przykładowo, dla 2025 roku limit przychodów uprawniający do statusu małego podatnika wynosi 8 569 000 zł.

Wakacje składkowe ZUS

Od 2024 roku przedsiębiorcy mogą wnioskować o zwolnienie z opłacania składek społecznych za jeden wybrany miesiąc w roku. Rozwiązanie to kwalifikowane jest jako pomoc de minimis, a jego wykorzystanie wpływa na dostępny limit. Warunkiem uzyskania ulgi jest m.in. nieprzekroczenie 2 mln EUR przychodów oraz zatrudnianie nie więcej niż 10 osób.

Procedura ubiegania się o pomoc de minimis

Proces aplikacji o wsparcie de minimis wymaga od przedsiębiorcy przedstawienia pełnej dokumentacji dotyczącej już uzyskanej pomocy. Kluczowym obowiązkiem jest dołączenie aktualnych zaświadczeń lub oświadczeń o wartości otrzymanego wsparcia w danym i dwóch poprzednich latach podatkowych. W praktyce dokumenty te są wydawane przez instytucję przyznającą pomoc w ciągu siedmiu dni od złożenia wniosku.

Centralny rejestr pomocy i narzędzia wspierające monitorowanie

W Polsce funkcjonują dwa systemy informatyczne umożliwiające weryfikację historii uzyskanej pomocy:

• SUDOP – wyszukiwarka pomocy publicznej i de minimis (poza rolnictwem i rybołówstwem),
• SRPP – system rejestracji pomocy de minimis w rolnictwie i rybołówstwie.

Rejestry te pozwalają na samodzielną weryfikację uzyskanych środków, jednak oficjalnym dokumentem pozostaje zaświadczenie wydane przez instytucję udzielającą pomocy. Od 2026 roku państwa członkowskie będą zobowiązane do prowadzenia centralnych, publicznie dostępnych rejestrów pomocy de minimis zgodnie z wymogami rozporządzenia 2023/2831.

Sankcje i odpowiedzialność za przekroczenie limitu pomocy

Przekroczenie dopuszczalnego progu wsparcia skutkuje koniecznością zwrotu nadwyżki wraz z odsetkami liczonymi jak dla zaległości podatkowych. Ponadto przedsiębiorca może zostać pozbawiony prawa do kolejnych form pomocy de minimis, a w skrajnych przypadkach naruszenie przepisów skutkuje odpowiedzialnością karnoskarbową.

Obowiązki dokumentacyjne i ewidencyjne beneficjenta

Przedsiębiorca jest zobligowany do gromadzenia i przechowywania pełnej dokumentacji dotyczącej otrzymanej pomocy de minimis, w tym zaświadczeń, umów, faktur, a także dowodów jej właściwego wykorzystania. W przypadku kontroli organów podatkowych lub innych instytucji udzielających wsparcia, dokumenty te podlegają szczegółowej weryfikacji.

Otrzymana pomoc de minimis nie podlega ewidencji księgowej jako przychód, niemniej zaleca się odnotowanie jej w kolumnie 17 KPiR (uwagi), celem zachowania pełnej transparentności rozliczeń.

Krytyczne aspekty i wyzwania praktyczne

Analizując system pomocy de minimis, nie sposób pominąć jego złożoności oraz potencjalnych trudności interpretacyjnych. Kluczową kwestią pozostaje prawidłowe ustalenie wartości wsparcia w przypadku ulg, preferencyjnych kredytów czy jednorazowej amortyzacji – tu konieczne jest stosowanie specjalistycznych wzorów matematycznych oraz współczynników dyskontujących. Błędy przy obliczeniach mogą prowadzić do przekroczenia limitu, pociągając za sobą konsekwencje finansowe i prawne.

W przypadku nowych programów wsparcia, takich jak wakacje składkowe, pojawiają się problemy związane z bieżącą aktualizacją limitu i koniecznością monitorowania wszystkich form wsparcia otrzymanych z różnych źródeł. Dotyczy to szczególnie sytuacji, gdy przedsiębiorca korzystał już wcześniej z innych dotacji lub ulg kwalifikowanych jako pomoc de minimis.

Zmiany prawne i perspektywy na 2025 rok

Rok 2025 to okres, w którym przedsiębiorcy muszą stosować się do zaktualizowanych przepisów unijnych, w szczególności rozporządzenia 2023/2831. Wzrost limitów oraz uspójnienie procedur aplikacyjnych ma na celu uproszczenie dostępu do wsparcia, jednak wyższe wymagania dotyczące dokumentacji oraz monitorowania wartości pomocy stanowią istotne wyzwanie dla zarządzających działalnością gospodarczą.

Uwagę zwraca również wzrost roli cyfrowych narzędzi rejestracyjnych i konieczność samodzielnego, regularnego monitorowania wykorzystanego limitu. Warto także śledzić implementację centralnych rejestrów oraz praktykę wydawania zaświadczeń przez instytucje udzielające wsparcia.

Rekomendacje dla przedsiębiorców

• Systematyczna weryfikacja wysokości otrzymanej pomocy de minimis z różnych źródeł, ze szczególnym uwzględnieniem form wsparcia niegotówkowego.
• Gromadzenie i archiwizacja wszelkich zaświadczeń, umów, faktur oraz dokumentów potwierdzających prawidłowe wykorzystanie środków.
• Korzystanie z narzędzi takich jak SUDOP i SRPP w celu wstępnej weryfikacji uzyskanego wsparcia, jednak ostateczne potwierdzenie limitu powinno opierać się na oficjalnych zaświadczeniach.
• Zasięganie wsparcia doradców podatkowych lub prawnych przy obliczaniu wartości pomocy de minimis w przypadku skomplikowanych przypadków (np. ulgi, preferencyjne kredyty, jednorazowa amortyzacja).
• Zachowanie szczególnej ostrożności przy planowaniu wniosków o nowe formy pomocy, aby nie przekroczyć limitu 300 000 EUR na przestrzeni trzech lat.

Podsumowanie

Pomoc de minimis w 2025 roku pozostaje narzędziem wspierającym rozwój przedsiębiorstw w Polsce. Zwiększenie limitów i uproszczenie części procedur idzie jednak w parze ze wzrostem wymagań dotyczących ewidencji i monitorowania. Właściwe zarządzanie limitem, rzetelne prowadzenie dokumentacji oraz świadomość potencjalnych sankcji są niezbędne dla bezpiecznego i efektywnego korzystania z tej formy wsparcia. Przedsiębiorcy, którzy wdrożą odpowiednie procedury kontrolne i będą na bieżąco śledzić zmiany prawne, mogą skutecznie wykorzystywać pomoc de minimis jako narzędzie rozwoju swoich firm.