4 sierpnia 2025

Dochód netto a przekroczenie progów podatkowych w 2025 roku

Przekroczenie progu podatkowego stanowi istotny moment w rocznym rozliczeniu podatku dochodowego. Dla wielu podatników kluczowe jest ustalenie, jaka wysokość dochodu netto powoduje wejście w drugi próg podatkowy i jakie są tego konsekwencje finansowe. Poniższy artykuł opiera się na aktualnych przepisach obowiązujących w 2025 roku i uwzględnia zarówno specyfikę skali podatkowej, jak i niuanse dotyczące kosztów uzyskania przychodu, składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz możliwości zmniejszenia zobowiązania podatkowego poprzez ulgi i preferencje rozliczeniowe.

System progów podatkowych w Polsce: fundamenty i założenia

Polska skala podatkowa przewiduje dwa podstawowe progi podatkowe dla osób fizycznych rozliczających się na zasadach ogólnych (PIT-36, PIT-37), a także dodatkową daninę solidarnościową dla dochodów przekraczających 1 000 000 zł rocznie. Pierwszy próg obejmuje dochody do 120 000 zł rocznie, drugi dotyczy nadwyżki ponad tę kwotę. Obowiązująca w 2025 roku kwota wolna od podatku wynosi 30 000 zł, a kwota zmniejszająca podatek – 3 600 zł. To oznacza, że podatnik, którego roczny dochód nie przekroczy 30 000 zł, nie zapłaci podatku dochodowego, natomiast dochody powyżej tej wartości podlegają progresywnemu opodatkowaniu.

Stawki podatku i ich zastosowanie

• 12% – dla podstawy opodatkowania do 120 000 zł, pomniejszonej o kwotę zmniejszającą podatek (3 600 zł)
• 32% – dla nadwyżki ponad 120 000 zł
• 4% daniny solidarnościowej – dla nadwyżki ponad 1 000 000 zł

Warto podkreślić, że wyższa stawka podatku obejmuje wyłącznie część dochodu przekraczającą ustalony limit, a nie całość uzyskanych przychodów.

Jak obliczyć dochód netto a przekroczenie progu podatkowego?

Kluczowym zagadnieniem jest ustalenie, od jakiego poziomu dochodu netto podatnik przechodzi do wyższego progu opodatkowania. W tym celu należy rozłożyć proces wyliczenia na etapy, uwzględniając wszystkie obowiązkowe potrącenia.

1. Dochód brutto a podstawa opodatkowania

Dochód brutto to suma wynagrodzeń i innych przychodów uzyskanych w danym roku podatkowym przed potrąceniem składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Podstawę opodatkowania stanowi dochód brutto pomniejszony o:

• składki na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe) – w 2025 roku wynoszą one łącznie około 13,71% dochodu brutto,
• koszty uzyskania przychodu – typowo 250 zł miesięcznie dla pracownika zatrudnionego w miejscu zamieszkania,
• inne odliczenia przewidziane ustawą (np. składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu umów cywilnoprawnych lub działalności gospodarczej).

2. Składka zdrowotna

Po odliczeniu składek społecznych i kosztów uzyskania przychodu od dochodu brutto otrzymujemy podstawę wyliczenia składki zdrowotnej. Stawka wynosi 9% i od 2022 roku nie podlega już odliczeniu od podatku, co istotnie wpływa na wysokość dochodu netto.

3. Wyliczenie podatku

Obliczony dochód podlega opodatkowaniu według skali:

• do 120 000 zł – 12%,
• powyżej 120 000 zł – 32% od nadwyżki.

W pierwszym progu stosuje się kwotę zmniejszającą podatek, czyli 3 600 zł rocznie.

4. Dochód netto

Dochód netto to suma, którą podatnik faktycznie otrzymuje „na rękę” po odjęciu wszystkich składek i należnych podatków od dochodu brutto.

Próg podatkowy a dochód netto – praktyczne wyliczenia

Na podstawie aktualnych stawek i parametrów, aby nie przekroczyć drugiego progu podatkowego, roczny dochód netto może wynosić maksymalnie około 87 400 zł. Oznacza to, że miesięczna wypłata netto nie powinna przekraczać średnio 7 280 zł.

Po przekroczeniu progu 120 000 zł brutto (czyli ok. 10 000 zł brutto miesięcznie), każda kolejna złotówka dochodu powyżej tej granicy podlega już opodatkowaniu według stawki 32%. W konsekwencji, dochód netto rośnie wolniej – przykładowo, dla rocznych zarobków 150 000 zł brutto, dochód netto wynosi już tylko ok. 105 000 zł.

Obliczenia na przykładzie

Pracownik uzyskuje w 2025 roku 150 000 zł brutto. Składki społeczne (13,71%) wynoszą 20 565 zł. Koszty uzyskania przychodu to 3000 zł (250 zł x 12 miesięcy). Podstawa wymiaru składki zdrowotnej: 150 000 zł – 20 565 zł = 129 435 zł. Składka zdrowotna: 129 435 zł x 9% = 11 649 zł. Podstawa opodatkowania PIT: 150 000 zł – 20 565 zł – 3 000 zł = 126 435 zł. Podatek: 10 800 zł (12% z 120 000 zł) + 2 059 zł (32% z 6 435 zł) – 3 600 zł (kwota zmniejszająca podatek) = 9 259 zł. Dochód netto: 150 000 zł – 20 565 zł – 11 649 zł – 9 259 zł = 108 527 zł.

Powyższe wyliczenie pokazuje, że przekroczenie progu podatkowego powoduje istotny spadek dynamiki wzrostu dochodu „na rękę”.

Co wpływa na rzeczywiste przekroczenie progu?

Nie istnieje uniwersalna kwota netto, po której przekroczeniu zawsze następuje wejście w drugi próg podatkowy – wpływ mają bowiem indywidualne czynniki:

• rodzaj umowy – inne parametry mają umowa o pracę, a inne kontrakty B2B lub umowy cywilnoprawne,
• składki ZUS i koszty uzyskania przychodu – przedsiębiorcy mają większe możliwości kształtowania podstawy opodatkowania,
• ulgi podatkowe – ulga na dzieci, ulga rehabilitacyjna, ulga na internet czy rozliczenia wspólne z małżonkiem mogą skutecznie przesunąć moment wejścia w wyższy próg,
• specjalne zwolnienia – np. ulga dla młodych do 26. roku życia czy ulga dla rodzin 4+.

W praktyce każda sytuacja wymaga odrębnej analizy, a podane kwoty należy traktować jako orientacyjne.

Przekroczenie progu podatkowego a zaliczki i rozliczenie roczne

Pracodawcy, będący płatnikami zaliczek na podatek, na bieżąco monitorują sumę wypłaconego wynagrodzenia. Gdy łączny dochód pracownika przekroczy 120 000 zł brutto, zaliczki za kolejne miesiące są pobierane według stawki 32% od nadwyżki. W systemach kadrowo-płacowych przekroczenie progu jest automatycznie odnotowywane, a odpowiednie informacje pojawiają się w deklaracjach PIT-11.

Warto zwrócić uwagę na specyfikę sytuacji osób zwolnionych z podatku PIT – m.in. młodych do 26. roku życia. Po przekroczeniu limitu zwolnienia (85 528 zł), kolejne dochody są już objęte podatkiem, a po przekroczeniu 120 000 zł – nadwyżka podlega stawce 32%.

Danina solidarnościowa: trzeci próg dla wysokich dochodów

Podatnicy osiągający roczne dochody powyżej 1 000 000 zł zobowiązani są do zapłaty dodatkowego podatku solidarnościowego w wysokości 4% od nadwyżki ponad ten milion. Danina ta dotyczy zarówno osób na skali podatkowej, jak i rozliczających się podatkiem liniowym, obejmuje bowiem łączne dochody z różnych źródeł, w tym z giełdy czy działalności gospodarczej.

• Dla dochodu 1 200 000 zł podatek solidarnościowy wyniesie ok. 8 000 zł (4% z 200 000 zł)
• Dla dochodu 1 500 000 zł – ok. 20 000 zł (4% z 500 000 zł)

Jak legalnie uniknąć wejścia w drugi próg podatkowy?

Istnieje kilka legalnych strategii, pozwalających ograniczyć ryzyko przekroczenia progu podatkowego lub zminimalizować efektywne obciążenie podatkowe:

1. Wspólne rozliczenie małżonków – pozwala na podział dochodu i wykorzystanie dwukrotnie kwoty wolnej oraz progów. Próg 120 000 zł dotyczy wtedy połowy wspólnego dochodu, a efektywna kwota wejścia w drugi próg dla małżonków to 240 000 zł łącznie.
2. Zmiana formy opodatkowania na podatek liniowy – przedsiębiorcy mogą wybrać 19% podatek liniowy, który nie uwzględnia progów, a stawka pozostaje stała niezależnie od wysokości dochodu. Warto jednak pamiętać, że podatek liniowy nie pozwala na większość ulg i kwotę wolną.
3. Optymalizacja kosztów i odliczeń – w przypadku działalności gospodarczej można zwiększyć koszty uzyskania przychodu, rozsądnie inwestując w rozwój firmy.
4. Korzystanie z ulg podatkowych – ulga prorodzinna, na internet, rehabilitacyjna i inne mogą znacząco obniżyć efektywną podstawę opodatkowania.

Praktyczne rekomendacje

W 2025 roku wejście w drugi próg podatkowy następuje po przekroczeniu 120 000 zł dochodu brutto. W przeliczeniu na dochód netto, granicę tę osiąga się przy rocznych zarobkach około 87 400 zł netto (ok. 7 280 zł miesięcznie). Warto jednak pamiętać, że każda sytuacja wymaga indywidualnej analizy z uwzględnieniem formy zatrudnienia, odliczeń, ulg i wspólnego rozliczenia.

Osoby planujące przekroczenie progu podatkowego powinny rozważyć optymalizację podatkową: wspólne rozliczenie z małżonkiem, wybór podatku liniowego w działalności gospodarczej lub skorzystanie z przysługujących ulg. Wysokie zarobki wiążą się nie tylko z wyższą stawką PIT, lecz także z koniecznością zapłaty daniny solidarnościowej po przekroczeniu 1 000 000 zł dochodu. Kluczowe jest systematyczne monitorowanie swoich dochodów narastająco w ciągu roku, aby świadomie zarządzać należnościami wobec fiskusa.

W razie wątpliwości warto skonsultować się z doradcą podatkowym lub skorzystać z dedykowanych kalkulatorów wynagrodzeń, które uwzględniają aktualne składki i progi podatkowe.